Heeft u weleens gehoord van Openbaarheidsdag? Op die dag worden elk jaar een groot aantal documenten vrijgegeven, die eerder niet publiekelijk toegankelijk waren.
Nederland kent een groot aantal niet openbare documenten. Deze documenten bevatten privacygevoelige informatie en zijn daarom eerder niet openbaar gemaakt. Documenten die eerder van openbaarheid zijn uitgezonderd moeten, op een enkele uitzondering na, na 75 jaar openbaar gemaakt worden en dat levert, zeker in deze tijd, bijzondere onthullingen op. Het is namelijk bijna 75 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd en u kunt zich voorstellen dat er rond die tijd ontzettend veel (belastende) informatie achter slot en grendel is geplaatst. Het gaat om kleine en grote openbaringen, maar feit is dat er stukken vrijkomen die ons nog meer vertellen over de woelige periode tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. DOXsupport maakte het mee op Terschelling, waarover u meer kunt lezen in deze case.
De meeste archieven worden na 20 jaar openbaar. Overheden en ministeries dragen hun archief na deze periode over aan een archiefbewaarplaats waarmee ze volgens de wet openbaar worden. Als de inhoud van het archief of delen ervan echter privacygevoelige of nog steeds vertrouwelijke informatie bevat, dan wordt ervoor gekozen om de documenten nog niet openbaar te maken. Het gaat dan bijvoorbeeld om gevoelige informatie over nog levende personen of om informatie die hen of familieleden kan benadelen. Ook gaat het soms om zaken waarbij het landsbelang in het geding is. Openbaarheid van archieven kan worden beperkt tot maximaal 75 jaar.
Elk jaar worden op Openbaarheidsdag documenten uit het Nationaal Archief vrijgegeven. Het gaat jaarlijks om duizenden stukken die niet eerder vrij inzichtelijk waren, soms alleen onder voorwaarden, vaak helemaal niet. Dit jaar, op 2 januari, zijn er veel stukken openbaar gemaakt die betrekking hebben op de periode in en na de Tweede Wereldoorlog. De Engelandvaarders komen voorbij, maar ook Dolly Peekema-Dibbets, die collaboreerde met de bezetter. Ook zijn er ministerraadnotulen openbaar geworden uit 1994, toen de situatie in Joegoslavië steeds zorgwekkender werd en in Rwanda genocide werd gepleegd.
Meer weten? Kijk dan eens op de website van het Nationaal Archief.